Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil)/Cyflafan Morfa Rhuddlan

← Marw Cyfeilles

Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil) gan Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd) golygwyd gan Owen Morgan Edwards

I'r Iaith Gymraeg →

CYFLAFAN MORFA RHUDDLAN.

CILIA'R haul draw dros ael bryniau hael Arfon,
Llenni nos sy'n mynd dros ddol a rhos weithion;
Pob rhyw chwa ymaith a gilia o'r llwyni;
Ar fy nghlust draw mae ust y donn yn distewi;
Dan fy mron clywa'm llon galon yn curo,
Gan fawr rym digter llym, wrth im' fyfyrio
Ar y pryd pan fu drud waedlyd gyflafan.
Pan wnaed brad Cymru fad ar Forfa Rhuddlan.

Trwy y gwyll gwelaf ddull teryll y darian;
Clywaf si eirf heb ri arni yn tincian.
O'r bŵau gwyllt mae'n gwau saethau gan sio;
A thrwst mawr nes mae'r llawr rhuddwawr yn siglo;
Ond uwch sain twrf y rhai'n, ac ochain y clwyfawg
Fry hyd nef clywir cref ddolef Caradawg,—
Rhag gwneyd brad ein hen wlad, trown eu câd weithian,
Neu caed lloer ni yn oer ar Forfa Rhuddlan!"

Wele fron pob rhyw lon Frython yn chwyddo,
Wele'u gwedd, fel eu cledd fflamwedd yn gwrido;
Wele'r fraich rymus fry'n dyblu'r ergydion;
Yn eu nwy torrant trwy lydain adwyon;
Yr un pryd Cymru i gyd gyfyd ei gweddi,—
"Doed yn awr help i lawr yn ein mawr gyni;
Boed i Ti, O! ein Rhi, noddi ein trigfan;
Llwydda'n awr ein llu mawr ar Forfa Rhuddlan."

Troswyf daeth fel rhyw saeth alaeth a dychryn,
Och! rhag bost, bloeddiau tost ymffrost y gelyn;
Ond O! na lawenha, fel a wnai orchest;
Nid dy rym ond dy ri' ddug i ti goncwest.
Ow! rhag braw'r dorf sy' draw'n gwyliaw o'r drysau,
Am lwydd cad Cymru fad—rhad ar eu harfau;
Mewn gwyllt fraw i'r geillt fry, rhedy pob oedran,
Wrth weld brad gwyr eu gwlad ar Forfa Rhuddlan.

Bryn a phant, cwm a nant, lanwant a'u hoergri;
Traidd y floedd draw i goedd gymoedd Eryri;
Yr awr hon y mae llon galon hen Gymru,
Am fawr freg ei mheib teg, gwiwdeg, yn gwaedu:
Braw a brys sydd trwy lys parchus Caradawg;
Gwaeddi mawr fynd i lawr flaenawr galluawg:
Geilw ei fardd am ei fwyn delyn i gwynfan,
Ac ar hon tery don hen "Forfa Rhuddlan.'

Af yn awr dros y llawr gwyrddwawr i chwilio
Am y fan mae eu rhan farwol yn huno;
Ond y mawr Forfa maith yw eu llaith feddrod,
A'i wyrdd frwyn, a'r hesg lwyn, yw eu mwyn gofnod;
Ond caf draw gerllaw'r llan, drigfan uchelfaith
Ioan lân, hoftwr cân, diddan gydymaith;
Ac yn nhy'r ficar fry, gan ei gu rian,
Llety gaf, yno'r af, o Forfa Rhuddlan.