Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil)/Ymdrech Serch a Rheswm
| ← Dolforgan | Ieuan Glan Geirionydd (Cyfres y Fil) gan Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd) golygwyd gan Owen Morgan Edwards |
I'r Bont Haearn → |
YMDRECH SERCH A RHESWM.
MESUR," Roslin Castle."
SERCH.
FENYW fwyn, gwrando gwyn
Un sy'n curio er dy fwyn;
Mae i mi ddirfawr gri
Ddydd a nos yn d'achos di.
Wylo'r dŵr 'rwy, eiliw'r donn,
Gwêl fy mriw o tan fy mron;
Nid oes arall feddyg imi
Ond tydi, lili lon;
Dy bryd, flodau'r byd,
Sydd o hyd i'm pruddhau;
Cofio'th lendid hyfryd di
Wna i mi fawr drymhau:
'Rwy i fel un mewn carchar caeth,
Drwy fy oes yn dioddef aeth,
Ac o blegyd saethau Ciwpid
Darfu'm gwrid, gofid g waeth.
Derbyn di, wych ei bri,
Hyn o annerch gennyf fi,
Mae fel sêl fy mod, gwel,
Yn dy garu yn ddigêl;
Dengys it fy mod yn brudd
O dy gariad nos a dydd,
Dwys och'neidion a gwasg feuon,
Trwm yw sôn, i mi sydd;—
Er bod is y rhod
Rai a'u clod fel tydi,
Eto ti yw'r unig ferch
Ai a'm serch rymus i;
Ac am hynny, dêg ei llun,
Dyro'n awr i druan un
Air o gysur, gwel fy llafur,
Llaesa'm cur, fwynbur fan.
RHESWM.
Rheswm sydd nos a dydd
Am fy nwyn o'r rhwyd yn rhydd,—
"Caru bun deg ei llun
'Rwyt, yn fwy na Christ ei hun;
Cofia gywir eiriau Duw,
Rhai sy'n dweyd am bob dyn byw,
Mai fel blodau neu wyrddlysiau
Yw eu clau degwch, clyw;
Ac, Oh! dyro dro
Tua bro mynwent brudd;
Gweli yno feddau brêg
Rhai oedd deg yn eu dydd;
Yn ddiameu yma rhydd
Rhywun d'eulun di ryw ddydd,
Er maint arni a ryfeddi,
Cofia di, felly fydd."
SERCH.
Ond er hyn, gruddiau gwyn
Hon o hyd a'm deil yn dynn;
Trechach yw anian fyw
Na dysgeidiaeth o bob rhyw:
Gwared fi o'm c'ledi clan,
Gwrando'm cwynion heb nacâu,
Gwella'r dyfnion faith archollion
Dan fy mron, feinir fau;
Pa fri yw i ti
Fy mod i yma'n dwyn
Rhyw hiraethog lidiog loes,
Ar hyd foes er dy fwyn?
Tyrd i wella'r briwiau hyn—
Oni ddeui, dos a phryn
Arch ac amdo er fy nghuddio
O dan glo yn y glyn.
RHESWM.
Ynfyd wyl oddef elwyf
Drwy ryw ffol anianol nwyf,
A byw cy'd yn y byd
I ryfeddu'th wyneb pryd;
Ow! y drych a welaf draw
Ar dy degwch pan y daw
I gael arno bridd-glai oernych,
Yn y rhych gyda'r rhaw;
Y gwrid oedd mor brid,
Gwywa i gyd dan y gwys,
Cleidir byddar daear den
Dynn dy ben dan ei bwys;
Yna'r gruddiau golen gwiw,
Wnaeth fy nhirion fron yn friw, A
ddaw'n delpyn oer, heb ronyn
O dy lun na dy liw.
RHANNU YR YMRAFAEL.
Eto i gyd, nid dy bryd
Yw y cyfan aeth a 'mryd,
Nid dy liw wnaeth fy mriw,
Er mor wyn a gwridog yw;
Ond trysorau mwy'u parhad,
Rhagoriaethau'r meddwl mad;
Didranc dlysau nas gall angau
Du na'r bedd wneyd eu brad.
Ac, os, feinir dlos,
Mwy nid oes in' yma'n dau,
Gael ein dwyn wrth allor dyn
Dan yr un dyner iau,
Ni gawn fry wrth allor fwy,
Ein clymu ynghyd mewn cwlwm hwy
Bythol uniad ein dau enaid,
Lle ni raid 'madael mwy.