Tan yr Enfys/Phil Ffôl

← Y Tri Mochyn Bach

Tan yr Enfys gan D J Lewis Jenkins

'Sanau Nadolig

Phil Ffôl.

CYMERIADAU: Phil a'i Fam.

GOLYGFA: Cegin mewn bwthyn. Mam Phil yn gweu.

Ei Fam: Phil! Phil! Ble gall y crwt fod? Nid yw ddim byth yn y tŷ nac ar gael pan fydd ei eisieu. (Phil yn cerdded i mewn tan chwiban.) Ha! ti ddeuthost o'r diwedd. Ble ar wyneb daear y buost ti?

Phil: Bûm am dro yn gweld rhai o'm cymdogion.

Ei Fam: Pwy a welaist ti?

Phil: Gwelais Modryb Shân, Tŷ Draw.

Ei Fam: A beth oedd ganddi hi i'w ddweyd wrthyt?

Phil: O, dim byd neilltuol, ond rhoddodd nodwydd i mi i'w rhoi i chwi.

Ei Fam: A ble mae'r nodwydd?

Phil: O, euthum tu ol i gerbyd gwair Penpant, a dodais y nodwydd yn y gwair, a methais yn lân a'i chael wedyn.

Ei Fam: Tebig iawn; pwy erioed a glywodd sôn am ddodi nodwydd mewn tas wair? Pam na ddodaist ti hi yn llewys dy gôt?

Phil: Dyna beth a ddywedodd Modryb Shân wrthyf.

Ei Fam: Tebig iawn. Ble buost ti wedyn?

Phil: Euthum i weld sut yr oedd Modryb Mari, Wernddu.

Ei Fam: Druan o Fari! A beth a ddywedodd hi wrthyt?

Phil: Rhoddodd gyllell i mi.

Ei Fam: Cyllell! Ble mae hi yn awr?

Phil: Dodais hi yn fy llewys, a chwympodd ar y ffordd.

Ei Fam: Dylaset ei dodi yn dy boced.

Phil: Dyna beth a ddywedodd Modryb Mari wrthyf.

Ei Fam: A ble buost ti wedyn?

Phil: Euthum i weld Morgan, Cwrt y Betws.

Ei Fam: A sut hwyl oedd ar Forgan?

Phil: O, rhoddodd oen bach swci i mi.

Ei Fam: Dyna bresant go lew. Ymhle mae'r oen?

Phil: Gwesgais ef i'm poced, a bu farw.

Ei Fam: Pwy a glywodd sôn am roi oen mewn poced? Pam na buaset yn ei ddodi ar dy ysgwydd?

Phil: Dyna ddywedodd Morgan hefyd.

Ei Fam: Ac wedyn?

Phil: Euthum i weld Dafydd, Tŷ Coch.

Ei Fam: A roddodd Dafydd rywbeth i ti?

Phil: Do; llo bach coch a gwyn.

Ei Fam: A ble mae'r llo?

Phil: Dodais ef ar fy ysgwydd, ond dechreuodd gicio, a chwympais innau, ac ni welais ddim am amser ond sêr ganol dydd, a phan agorais fy llygaid nid oedd llo yn unman.

Ei Fam: Cefaist dy haeddiant. Ni chredais erioed dy fod mor ffôl. Pam na buaset yn ei arwain i'r beudy?

Phil: Dyna beth a ddywedodd Dafydd hefyd.

Ei Fam: Ble buost ti wedyn?

Phil: Gelwais i weld Megan.

Ei Fam: Yr wyf yn falch iawn iti alw i weld Megan. Merch ragorol yw Megan.

Phil: Ië. Daeth Megan adref gyda fi.

Ei Fam (yn syn): Megan yma! Ble mae hi?

Phil: Euthum â hi i'r beudy.

Ei Fam: I'r beudy! O'r hirtyn ffôl! Dylaset ei chymryd i'r parlwr a gofyn iddi dy briodi.

Phil: Dyna beth a ddywedodd hithau hefyd.

[LLEN.]