Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion/Owen, Parch. Thomas, yr Wyddgrug

Moses, Parch. Sion, Y Bala Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion

gan Edward Davies (Iolo Meirion)

Parry, Parch. John, Gomer Ohio

OWEN, Parch. THOMAS, pregethwr gyda'r Trefnyddion Calfinaidd yn y Wyddgrug. Mab ydoedd i Richard Owen, o'r Bala, lle y ganwyd ef yn 1781. Cafodd ei fagu yn grefyddol. Crydd oedd wrth ei alwedigaeth, nes i Mr. Charles wneyd sylw o hono a'i anog i fyned i gadw un o'i ysgolion cylchynol, yr hyn a wnaeth am chwech neu saith mlynedd. Yn 1802, dechreuodd bregethu, a thraddododd ei bregeth gyntaf yn nhŷ hen chwaer o'r enw Sian Llwyd, yn Llanfor. Ymhen rhyw ysbaid wedi dechreu pregethu, symudodd i Dregeiriog; ac yn y lle hwn; priododd Mary, merch Thomas Hughes, amaethwr cyfrifol yn yr ardal hono; o'r hon y cafodd saith o blant. Yn 1807, symudodd i Adwy'r Clawdd, ger Wrecsam, lle y trigianai am 30 o flynyddau. Bu farw ei wraig, ac yn 1822, priododd eilwaith â Margaret, merch John Roberts, garddwr, Bala. Yn 1837, symudodd ef a'i deulu o Adwy'r Clawdd i Wernymynydd, ger y Wyddgrug; symudodd o Wernymynydd i dŷ perthynol i gapel y Wyddgrug, lle y trigodd hyd ei farw. Yr oedd yn bregethwr sylweddol ac Ysgrythyrol. Yr oedd yn ddarllenwr mawr. Ei hoff lyfrau oeddynt, Geiriadur Charles, Ysgrifeniadau Dr. Owen, ac Esboniad Trapp. Yr oedd o ran gwybodaeth, tuedd a pharodrwydd duwinyddol, yn addasach i gael ei alw yn D.D., na llawer un a raddiwyd â'r gradd hwnw." Bu farw Rhagfyr 8fed, 1851, yn 71 mlwydd oed.


Nodiadau

golygu