Ceiriog a Mynyddog/Tros y Garreg

← Maes Crogen Bore Trannoeth

Ceiriog a Mynyddog gan John Ceiriog Hughes (Ceiriog) golygwyd gan John Morgan Edwards

Llongau Madog →

TROS Y GARREG.

Pan y bydd llanciau a merched Sir Feirionnydd wedi rhoi eu bryd ar fynd i wasanaethu i Loegr, y cam cyntaf a gymer llawer ohonynt wrth "hel i lawr" ydyw, ceisio llefydd rhwng Bwlch Llandrillo a Chlawdd Offa, fel y gallont gael crap o Saesneg ar y gororau. Soniant yn fynych mewn un cwmwd am fynd am dro i sir Feirionnydd, tros Garreg Ferwyn a thros y Bwlch. Awgrymwyd y gân hon gan lodes oedd yn mynd âg arian i helpu ei mam dalu y rhent, am y tŷ bychan, lle y ganwyd ac y bu farw ei thad. Yr oedd y pwrs yn cynnwys deuswllt ar hugain i helpu ei mam, er nad oedd cyflog blynyddol yr eneth ond hynny.

Alaw,—Tros y Garreg

Fe ddaw wythnos yn yr haf,
Gweled hen gyfeillion gaf;
Tros y mynydd
I Feirionnydd,
Tros y Garreg acw 'r af.
Ar y mynydd wele hi,
Draw yn pwyntio ataf fi;
Fyny 'r bryn o gam i gam,
Gyda 'm troed fy nghalon lam;
Af ag anrheg
Tros y Garreg
I fy unig anwyl fam.

Fe gaf chware ar y ddôl,
Fe gaf eistedd ar y 'stôl,
Wrth y pentan,
Diddan, diddan,
Tros y Garreg af yn ôl.
Pan ddaw 'r wythnos yn yr haf,
O fel codaf ac yr af,
Fyny 'r bryn o gam i gam,
Gyda 'm troed fy nghalon lam;
Af ag anrheg
Tros y Garreg
I fy unig anwyl fam.